Προσέξτε το ερώτημα δεν είναι αν θέλετε να ζήσετε, ποιος δεν θέλει, αλλά αν είστε έτοιμοι.
Εδώ η απάντηση πρέπει να είναι πιο σύνθετη και όχι αυθόρμητη.
Η διάρκεια ζωής όπως δείχνουν όλες οι προγνώσεις, θα επεκταθεί σημαντικά. Όσοι έχουν γεννηθεί κοντά στο 2000, η γενιά των millennials, θα έχουν προσδόκιμο ζωής κοντά στα 100. Αυτό σημαίνει μία σημαντική αύξηση του χρόνου ζωής που θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο σύνολο της ζωής του ανθρώπου.
Πρώτη και σημαντικότερη επίπτωση θα είναι στο ασφαλιστικό σύστημα. Η κατάσταση επιδεινώνεται σε χώρες σαν την Ελλάδα, που οι κρατικές συντάξεις μειώνονται, αφού τα διανεμητικά συστήματα καθίστανται, ολοένα και λιγότερο βιώσιμα. Η λέξη αποταμίευση θα καταστεί συνοδοιπόρος καθ' όλη τη διάρκεια του βίου μας.
Η ζωή μας έως σήμερα χωριζόταν σε 3 στάδια. Εκπαίδευση, απασχόληση, σύνταξη. Αυτό το μοντέλο, τέλειωσε.
Η εκπαίδευση πλέον δεν θα είναι άπαξ. Η έννοια, η ουσία και το όφελος από τη διά βίου μάθηση, θα είναι πλέον απαραίτητη συνιστώσα της ζωής μας και της εξέλιξης μας.
Δυστυχώς ή ευτυχώς θα πρέπει να δουλεύουμε και περισσότερο... μπορεί για κάποιους αυτή η εξέλιξη να είναι ανεπιθύμητη, αλλά όταν κάποιος φθάνει με σχετικά καλή υγεία στα 75 ή και τα 80, ο εργασιακός του βίος, αυτονόητα μακραίνει.
Είναι σαφές ότι η μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και οι οικονομικές επιπτώσεις που θα την ακολουθήσουν, σημαίνουν ότι η ζωή των τριών φάσεων έχει λήξει οριστικά.
Και αυτό συμβαίνει γιατί ο μοναδικός τρόπος που έκανε τη ζωή των τριών φάσεων να συνεχίζει να λειτουργεί είναι κυρίως η μακρά διάρκεια της δεύτερης φάσης, της εργασιακής. Όμως η φάση αυτή πλέον δεν θα είναι μονοκόμματη. Θα περιλαμβάνει στάδια, θα περιλαμβάνει διαφορετικά επαγγέλματα, θα περιλαμβάνει επένδυση στα άυλα αγαθά, της μετεκπαίδευσης, της εμπειρικής απόκτησης γνώσης, των διαπροσωπικών σχέσεων.
Η τελευταία περίοδος που την αποκαλούμε σύνταξη, θα αποκτήσει νέο περιεχόμενο. Η ενεργητικότητα, η ζωντάνια, η νέα τεχνολογία, η κάλυψη του εισοδήματος, θα αποκτήσουν περιεχόμενο για μία γενιά συνταξιούχων που θα θέλουν να συνεχίσουν να προσφέρουν. Χρειάζεται όμως, ένα διαφορετικό μοντέλο. Μπορείτε να φανταστείτε τον εαυτό σας να δουλεύει ασταμάτητα μέχρι τα 80, χωρίς παύσεις, χωρίς ευελιξία, χωρίς διά βίου εκπαίδευση;
Οι συνέπειες στην υγεία θα είναι σημαντικές. Όχι κατ' ανάγκην αρνητικές, αλλά σημαντικές. Η βελτίωση των συνθηκών υγείας θα ενισχύσει αυτό που αποκαλείται "νεότητα". Όλοι θα μεγαλώνουμε αλλά όλοι θα μοιάζουμε μικρότεροι. Η ποιότητα της υγείας θα βελτιωθεί και έτσι θα ανταποκρινόμαστε ευκολότερα στον πιο μακρύ βίο που θα απαιτεί σωματική και ψυχική ευεξία.
Οι σχέσεις μας με την οικογένεια θα αλλάξουν επίσης. Πώς θα διατηρηθούν μακροχρόνιες, αιωνόβιες σχεδόν σχέσεις και ευρύτερες οικογένειες;
Ίσως η βασικότερη λέξη στη νέα εποχή της μακροβιότητας να είναι η λέξη πολυμορφία. Η παραδοσιακή ζωή των τριών φάσεων απαιτούσε ελάχιστο προβληματισμό. Στη θέση της έρχεται η ποικιλομορφία και η επιλογή.
Στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να μιλάμε για προβλήματα, ποτέ για ευκαιρίες. Η φοβικότητα πολλές φορές μας κρατά καθηλωμένους. Πώς μπορεί όμως, η πραγματικότητα να είναι πρόβλημα, προτού αυτή προλάβει να εμφανιστεί;
Μπορεί μέσα στον κυκεώνα των προβλημάτων μας να μην κατανοούμε τις αλλαγές, παρόλο που θα έπρεπε γιατί αφορούν τα παιδιά μας. Η μακροβιότητα μπορεί να μας φαίνεται αδιάφορη, όμως, τα παιδιά που σήμερα πάνε νηπιαγωγείο θα αντιμετωπίσουν μία άλλη ζωή. Και αυτό μας αφορά. Σε επόμενα άρθρα θα δούμε τις αλλαγές που η μακροβιότητα, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, θα επιφέρει στην απασχόληση, τις συντάξεις, τις διαπροσωπικές σχέσεις, τους ρόλους μέσα στην οικογένεια κλπ.
Η επέκταση του βίου μας φέρνει αντιμέτωπους και με το κατεξοχήν εθνικό μας θέμα. Τις συντάξεις. Η συζήτηση μέσα από την επέκταση του βίου της ζωής, εισάγει μία νέα παράμετρο στο ασφαλιστικό σύστημα. Εισάγει μία νέα αντίληψη για την τρίτη ηλικία και την οργάνωση της ζωής μας. Μέχρι τώρα το Κράτος ήταν ο κυρίαρχος σε αυτό το ζήτημα της οργάνωσης της ζωής μας, στο τρίτο στάδιο, και εμείς παρατηρητές, παρακολουθούμε ακαδημαικά μία συζήτηση που μας αφορά.
Τώρα εμείς οι ίδιοι παίρνουμε ένα μερίδιο της οργάνωσης της δικής μας ζωής.
Ο προγραμματισμός της ζωής μας γίνεται δική μας υπόθεση.
Εσύ είσαι έτοιμος?